Ու երբ դեռ երկրի վրայ Ազատութեան
Համար մեռնին ա՜փ մը մարդեր չնչի՜ն,
Անոնք պիտ՛ ըլլան Մարդկութեան վերջի՜ն,
Վերջին Հայերը…. Ռուբէն Սեւակ
Այսօր արեւմտահայ գրականութեան աստղաբոյլի ամենավառ աստղի՝ Ռուբէն Սեւակի ծննդեան օրն է: Ռուբէն Սեւակի մուտքը գրական աշխարհին մէջ` յաղթական էր: Սեւակ սկիզբէն հեռու մնաց այն բոլոր քննադատներու դիտակէտէն, որոնք այդ շրջանին կը քննադատէին ե՛ւ Տերեանին, ե՛ւ Մեծարենցին: Բանաստեղծին համար գրելը երգելու նման է, ան իր բոլոր մխիթարութիւնները հոսեցուցած է փոքրիկ գրչածայրէն: Շարունակելով հայ քնարերգութեան աւանդոյթները՝ ան ստեղծած է սիրոյ երգերու ամբողջ շարք մը։ Բայց անոր զուգահեռ՝ բանաստեղծը միշտ խոր ատելութեամբ գրած է այն խաւին մասին, ուր «խիղճը բառ մըն է, մարդը՝ մեքենայ, սէրը հաշիւ մըն է, կրօնը՝ դրամ»։ Ռ․ Սեւակի բանաստեղծութեան մէջ կայ տխրութիւն, անհանգստութեան տեսակ մը, որուն հասցէն սիմպոլիզմն է: Անոր բանաստեղծական աշխարհին մէջ սէրը կը հնչէ տարբեր երանգներով ու վիճակներով եւ իր բոլոր դրսեւորումներուն մէջ սիրոյ երգը կը հնչեցնէ ոչ սովորական թեթեւութեամբ:
Եկո՜ւր, եկո՜ւր, եկո՜ւր, սիրենք կաթոգին.
Ո՛վ չի սիրեր պիտի մեռնի առյաւէտ.
Սէրը պէ՛տքն է, երա՛զն է, կեա՛նքն է կեանքին:
Սեւակ իր նամակներէն մէկուն մէջ ընկերոջը կը գրէ իր ամենավերջին փափաքին մասին. «Երկրագործ ըլլալ, կեանքի վերջին տարիներն անցնել լռութեան ու բնութեան մէջ…»: Իսկ ամենաազդեցիկ փափաքը Սեւակը գրած է իր ընկերոջը՝ Վարուժանին. «Անչափ կը փափաքիմ, Դանիէլ, որ մեր հետնորդները յիշեն մեզ: Յիշեն Դանիէլ Վարուժան եւ Ռուբէն Սեւակ գրողներուն, հայերուն, խաւար գիշերներու արեւերգուներուն»: Սեւակ զոհուեցաւ, զոհուեցան այն հազարաւոր գաղափարներն ու գրքերը, որոնք դեռ պիտի գրուէին, պիտի հարստացնէին մեզ…Գրողին ամենակարեւոր փափաքը, պէտք է անպայման կատարենք: Իսկ գրողն անմահ է, քանի դեռ ունի ընթերցող:
Ռուբէն Սեւակ՝ https://vlume.com/hye/person/EN-13