Թումանյանի «Շունն ու կատուն» նրա ամենահայտնի ու սիրված գործերից մեկն է և շատ պատմություններ կան հենց այս ստեղծագործության հետ կապված։ Սկսենք սկզբից՝ տպագրությունից․
Երբ Թումանյանը «Շունն ու Կատուն» 1885 թ․ տանում է «Մուրճ» ամսագրում տպագրելու, Ավ․ Արասխանյանը կարդում է, շատ զարմանում և ասում․ «Ասացեք խնդրեմ, շուն ու կատու, և բանաստեղծություն, սրանք ի՞նչ կապ ունեն իրար հետ, էն էլ էս տեսակ վայրենի լեզվով»: Չնայած այս տեսակ որակավորման ու դժգոհության «Շունն ու Կատուն» տպագրվում է և շատ լայն տարածում գտնում։ Այն դառնում է երեխաների ամենասիրելի ստեղծագործությունը, այնքան սիրելի, որ Թումանյանն ինքն էլ չէր հավատում դրան։ Մի անգամ բժիշկ Բուդաղյանը Թումանյանի հետ գրազ է գալիս՝ ասելով, թե ճանապարհին ո՛ր երեխային էլ հարցնեն, «Շունն ու կատուն» անգիր կասի: Թումանյանը առարկում է: Ի վերջո գրազը շահում է բժիշկ Բուդաղյանը, որովհետև առաջին իսկ պատահած երեխան արտասանում է այն: Այո, Անմահ լոռեցին գրել է անմահ ստեղծագործություններ, որոնք կապրեն այնքան, քանի դեռ կանք։ «Շունն ու կատվի» հարատևության մասին է փաստում նաև Զորավար Անդրանիկի կենացը։ Թոթովենցն այս մասին իր հուշերում գրում է, թե ինչպես է Թումանյանը կենաց խմում՝ ասելով․ «Քսան տարի առաջ կար երկու նշանավոր բան – Խրիմյան Հայրիկը և իմ «Շունն ու կատուն»: Քսան տարի է անցել, բայց էլի երկու նշանավոր բան կա – իմ «Շունն ու կատուն» և Անդրանիկը: Խմում եմ երկու նշանավորներից մեկի՝ Անդրանիկի կենացը»…Անդրանիկը ժպտալով պատասխանում է. «Կանցնեն տարիներ, ոչ ես կլինեմ, ոչ էլ Թումանյանը, բայց կլինի մի նշանավոր բան՝ «Շունն ու կատուն», խմենք նրա կենացը…»:
Զորավարի կենացն ամբողջությամբ իրականություն է դարձել․ անցել է 20 և ավելի տարի, կանցնի ևս 20 տարի, բայց Թումանյանի «Շունն ու կատուն» դեռ կապրի
Շունն ու կատուն՝ https://vlume.com/hye/item/EB-54