Նոպելեան մրցանակակիր Օրհան Փամուքի բոլոր գրքերը լայն տարածում ունին եւ կը վայելեն ընթերցողներուն մեծ սէրը։ Այսօր խորհուրդ կու տանք կարդալ գրողի «Ձիւնը» վէպը։ Գեղագիտական մտածողութեամբ թուրք գրողը Արեւելք-Արեւմուտք քաղաքակրթութիւններու հակասութիւն-համադրութիւններու իւրատեսակ կրողն է, եւ անոր վառ արտահայայտութիւնն է՝ «Ձիւնը» վէպը։ Գրողը իր «Մենք մէկ միլիոն հայ եւ երեսուն հազար քուրդ սպանել ենք» խօսքերով համալրեց թուրք առաջադէմ այն քիչ մտաւորականներու շարքը, որոնք իրենց երկրի ապագան կը պատկերացնեն միայն՝ պատմութեան ճշմարիտ դռները բանալով։ Փամուքի «Ձիւնը» ստեղծագործութիւնը բազմաճիւղ հանգուցային կառուցուածքով դասական վէպ է, որ կը բացայայտէ միջնադարի օրէնքներով ու կենցաղով ապրող ժամանակակից թուրք հասարակութեան պատկերը` անմարդկային դաժան բարքերով, մատնութիւններով ու արիւնով: Գործողութիւնները կը ծաւալին երբեմնի հայկական Կարս քաղաքին մէջ։ Վէպը լի է հայերու մասին յիշատակումներով, Կարսի հայկական շինութիւններու նկարագրութիւններով: Անդրադարձ կայ յատկապէս Ցեղասպանութեան։ Գրողը կ’օգտագործէ ամէն առիթ ընդգծելու հայերու նկատմամբ իր դրական վերաբերմունքը։ Երբ դիմեր են գրողին հայերէն թարգմանութեան հեղինակային համաձայնութիւնը ստանալու, Փամուք հրաժարուեր է հեղինակային իրաւունքի հատուցում ստանալ՝ ըսելով, որ «Ձիւնը» վէպի այս թարգմանութիւնը հայ եւ թուրք ժողովուրդներու փոխըմբռնման շատ կարեւոր քայլերէն է: Թուրք գրողի հանրայայտ վէպը հայերէնի թարգմաներ է Համազգայինի «Վահէ Սէթեան» հրատարակչատունը։
Թարգմանիչ՝ Յակոբ Սողոմոնեան
Ձիւնը՝ https://vlume.com/hye/item/VP-619